SQL Giriş ve Temel Kavramlar
Özet
Bu yazı, SQL'in temellerini öğrenmek isteyenler için kapsamlı bir başlangıç rehberidir. Veritabanı kavramından başlayarak, SQL dilinin temel komutları ve veritabanı yönetim sistemleri hakkında bilgi sunar. MySQL'e giriş yaparak, veritabanı oluşturma, veri ekleme, güncelleme ve silme gibi temel işlemler adım adım açıklanır. Ayrıca, SELECT, WHERE, ORDER BY ve LIMIT gibi sorgu komutları ile veri tipleri ve NULL değerlerin yönetimi konularına da değinilir.
Makale İçeriği
- Veri Tabanı Nedir?
- Veri Tabanı Yönetim Sistemleri Nelerdir?
- CREATE, DROP, ALTER – Tablo Oluşturma, Düzenleme ve Kaldırma
- INSERT, UPDATE, DELETE – Veri Ekleme, Güncelleme, Silme
- SELECT, WHERE, ORDER BY, LIMIT - Veri Sorgulama
- Veri Tipleri
- Sonuç
1.Veritabanı Nedir?
Veritabanı, verilerin düzenli ve anlamlı bir şekilde saklandığı, gerektiğinde kolayca erişilip yönetilebildiği bir yapıdır. Genellikle birden fazla tablo (table) içerir ve bu tablolar belirli ilişkilerle birbirine bağlanır.
✅ Günlük Hayattan Örnekler:
Telefon rehberi (İsim, numara, adres bilgileri)
Banka müşteri kayıtları
E-ticaret sitelerindeki ürün ve sipariş bilgileri
2. Veritabanı Yönetim Sistemleri (DBMS) Nelerdir?
Veritabanı Yönetim Sistemi (DBMS), veritabanlarını oluşturmak, yönetmek, güncellemek ve sorgulamak için kullanılan yazılımdır.
✅ Popüler DBMS Örnekleri:
MySQL
PostgreSQL
Microsoft SQL Server
Oracle Database
SQLite
✅ DBMS Ne İşe Yarar?
Veriyi güvenli şekilde depolar
Aynı anda birden fazla kullanıcıya erişim sağlar
Veri bütünlüğünü ve tutarlılığını korur
Geri alma ve yedekleme işlemlerini destekler
3. CREATE, DROP, ALTER – Tablo Oluşturma, Düzenleme ve Kaldırma
✅ CREATE TABLE – Yeni tablo oluşturur.
CREATE TABLE ogrenciler (
id INT PRIMARY KEY,
ad VARCHAR(50),
soyad VARCHAR(50),
dogum_tarihi DATE
);
📌 Açıklama:
id: Sayısal veri tutar ve birincil anahtardır.VARCHAR(50): Maksimum 50 karakterlik metin alanı.DATE: Tarih bilgisi tutar.
✅ DROP TABLE – Tabloyu tamamen siler.
DROP TABLE ogrenciler;
📌 Dikkat: Veri de tamamen silinir, geri alınamaz.
✅ ALTER TABLE – Mevcut tabloya sütun ekler, siler veya değiştirir.
ALTER TABLE ogrenciler ADD email VARCHAR(100);
ALTER TABLE ogrenciler DROP COLUMN soyad;
ALTER TABLE ogrenciler MODIFY ad VARCHAR(100);
4. INSERT, UPDATE, DELETE – Veri Ekleme, Güncelleme, Silme
✅ INSERT INTO – Yeni veri satırı ekler.
INSERT INTO ogrenciler (id, ad, soyad, dogum_tarihi)
VALUES (1, 'Ali', 'Yılmaz', '2000-05-12');
✅ UPDATE – Mevcut veriyi değiştirir.
UPDATE ogrenciler
SET ad = 'Ahmet'
WHERE id = 1;
📌 WHERE yazılmazsa tüm kayıtlar güncellenir. Dikkatli olun!
✅ DELETE FROM – Belirli bir veriyi siler.
DELETE FROM ogrenciler
WHERE id = 1;
📌 DELETE veriyi siler, tablo kalır. TRUNCATE tüm veriyi siler ama yapıyı korur.
5. SELECT, WHERE, ORDER BY, LIMIT - Veri Sorgulama
✅ SELECT – Veri görüntüleme
SELECT * FROM ogrenciler;
SELECT ad, soyad FROM ogrenciler;
✅ WHERE – Şartlı sorgulama
SELECT * FROM ogrenciler
WHERE soyad = 'Yılmaz';
✅ ORDER BY – Sıralama
ASC: Artan sıralama (varsayılan)
DESC: Azalan sıralama
SELECT * FROM ogrenciler
ORDER BY dogum_tarihi DESC;
✅ LIMIT – Kayıt sayısını sınırla
SELECT * FROM ogrenciler
LIMIT 5;
6. Veri Tipleri
Veri tipi, bir veritabanı sütununda saklanacak verinin ne türden olduğunu belirten tanımdır. Her sütunun mutlaka bir veri tipi olmalıdır. Bu, verinin nasıl saklanacağına ve işleneceğine karar verir.
Neden Doğru Veri Tipi Seçilmeli?
Veritabanının performansı için önemlidir.
Yanlış veri tipi hatalara ve veri kayıplarına yol açabilir.
Bellek/alan verimliliği sağlar.
Sorgu işlemleri daha hızlı ve doğru olur.
CREATE TABLE urunler (
id INT,
fiyat DECIMAL(10,2)
);
CREATE TABLE kisiler (
ad VARCHAR(50),
cinsiyet ENUM('Erkek', 'Kadın')
);
CREATE TABLE etkinlikler (
baslangic DATETIME,
bitis TIME
);
📌 2.5 Null Değerler ve Boş Veri Yönetimi
✅ NULL nedir?
Verinin "bilinmediği" ya da "henüz girilmediği" durumları ifade eder.
INSERT INTO ogrenciler (id, ad, soyad, dogum_tarihi)
VALUES (2, 'Zeynep', NULL, NULL);
✅ IS NULL ve IS NOT NULL kullanımı:
SELECT * FROM ogrenciler WHERE soyad IS NULL;
SELECT * FROM ogrenciler WHERE dogum_tarihi IS NOT NULL;
7. Sonuç
SQL, veritabanı yönetimi ve veri analizi için vazgeçilmez bir dildir. Bu yazı, temel SQL komutlarını ve kavramlarını öğrenmek isteyenler için sağlam bir temel sunmaktadır. Öğrenilen bilgiler, daha karmaşık veritabanı işlemlerine geçişte önemli bir rol oynayacaktır. SQL becerilerinizi geliştirmek için pratik yapmayı ve gerçek dünya senaryolarında uygulamayı unutmayın.
